ناصر امینی صدر، بهنام مکوندی، پرویز عسکری، ناصر سراج خرمی، دوره ۱۱، شماره ۱ - ( ۲-۱۴۰۱ )
چکیده
اهداف:در میان دردهای مزمن، کمر درد مزمن یکی از فراگیرترین انواع درد است.در این تحقیق هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بیماران مبتلا به کمر درد مزمن بر خودکارآمدی درد و کیفیت زندگی بود. مواد و روش‌ها:تحقیق حاضر آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه شاهد است که از بهمن‌ماه سال ۱۳۹۸ تا اسفند سال ۱۳۹۹ انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، تمامی بیماران مراجعه‌کننده دارای کمردرد مزمن به بخش تخصصی کلینیک الزهرا حکیمیه در شهر تهران بود.جمعیت نمونه تحقیق شامل ۴۵ نفر بود که به روش هدفمند و در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه ۱۵ نفره قرار داده شدند. مداخله درمانی برای گروه اول، درمان شناختی-رفتاری و برای گروه دوم درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بود و برای گروه کنترل هیچ آموزشی درنظر گرفته نشد. ابزار مورد استفاده، پرسش‌نامه‌های اطلاعات جمعیت‌شناختی، خودکارآمدی درد و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی بود. فرضیه‌های پژوهش به صورت جداگانه با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیری بررسی شدند. یافته‌ها:در این پژوهش ۴۵ بیمار (۳۳ مرد و ۱۲ زن) با میانگین سنی ۱۴/۰۹±۴۱/۱۸ سال شرکت کرده بودند. نسبت F تحلیل کوواریانس تک‌متغیره برای تفاوت تمامی متغیرهای وابسته بین گروه‌های آزمایش و گروه کنترل معنادار بود (۰/۰۰۱>p). در ادامه به منظور مقایسه اثربخشی دو روش درمانی بر خودکارآمدی درد و کیفیت زندگی از نتایج آزمون تعقیبی بنفرونی استفاده شد. تفاوت بین میانگین گروه درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خودکفایتی درد و کیفیت زندگی در هر دو مرحله پس‌آزمون و پیگیری معنادار نبود (۰/۰۵<p). بنابراین اثربخشی دو روش درمانی بر خودکفایتی درد و کیفیت زندگی این بیماران یکسان بود. نتیجه‌گیری: اثربخشی هر دو روش درمانی شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در افزایش خودکارآمدی درد و کیفیت زندگی در بین بیماران کمردرد مزمن اثربخش است اما بین دو روش درمانی مذکور تفاوت معناداری وجود ندارد.
